Żałoba to rytuał związany ze stratą kogoś bliskiego. Czego nie wypada robić w żałobie? Jak należy ją przeżywać?

Sposób przeżywania oraz czas trwania okresu żałoby to bardzo indywidualna kwestia. Z żałobą nierozerwalnie związane są pewne rytuały i zachowania, których należy przestrzegać w tym trudnym dla każdego człowieka etapie życia.

Czego nie wypada robić w żałobie? Czym jest żałoba?

Zanim sprawdzimy czego nie wypada robić w żałobie ustalmy czym tak naprawdę jest żałoba, jak ją przeżywać oraz jak długo powinna trwać. Żałoba jest stanem związanym z utratą, która jest nieodwracalna, dlatego okres ten jest tak trudny i wymagający. Po początkowym niedowierzaniu i rozpaczy przychodzi czas ogromnej tęsknoty, w którym osoba w żałobie szczególnie potrzebuje otoczenia i wsparcia przyjaciół, oraz bliższych i dalszych krewnych. Umysł człowieka ma nieprawdopodobne możliwości adaptacyjne, które umożliwiają powrót do stabilności psychicznej nawet po przeżyciu bardzo silnej traumy. Prawidłowo przepracowany proces żałoby może znacznie ułatwić oswojenie się z odejściem ukochanej osoby.

Jakie są fazy żałoby?

Okres żałoby może wyglądać inaczej u każdej osoby, która straciła kogoś bliskiego. Istnieją jednak pewne charakterystyczne zachowania i cechy, które zmieniają się w miarę upływu czasu, jaki upłynął od traumatycznego wydarzenia. Wyróżniamy 5 faz żałoby:

1. Zaprzeczenie. Osoba, która dowiaduje się o śmierci bliskiej osoby przeżywa ogromny szok, który miesza się z niedowierzaniem i rozpaczą. Nie dopuszcza ona do siebie myśli o nieodwracalności sytuacji.
2. Gniew. Po początkowej traumie przychodzi złość związana z uświadomieniem sobie faktu śmierci. W tym czasie pojawiają się poczucie winy oraz doszukiwanie się niesprawiedliwości sytuacji.
3. Targowanie się. Okres ten wypełniony jest tęsknotą i poczuciem pustki, którą zostawiła po sobie zmarła osoba. Ludzie próbują za wszelką cenę cofnąć czas i odwrócić to co nieodwracalne.
4. Dezorganizacja. Ból po stracie potęguje się gdy osoba osamotniona uświadomi sobie, że czasu nie da się cofnąć. W tym czasie może pojawić się załamanie psychiczne, dlatego wsparcie bliskich jest niezbędne.
5. Akceptacja. Pogodzenie się z faktem odejścia kogoś bliskiego to ostatni etap żałoby oraz jej główny cel. Człowiek zaczyna wracać do normalności, odzyskuje siły witalne i łagodniej odczuwa skutki nieodwracalnej straty.

Jak się zachowywać podczas żałoby?

Okres żałoby to czas, w którym nie powinniśmy powstrzymywać się od uzewnętrzniania trudnych emocji. Im szybciej pozbędziemy się ogromnego obciążenia psychicznego, tym szybciej oswoimy się z ta niezwykle trudną sytuacją. Bardzo pomocna może być rozmowa z psychologiem lub wsparcie bliskich nam osób. Nie bójmy się wspominać zmarłego i rozmawiać o wszystkich, nawet zabawnych sytuacjach z jego życia. Warto również pamiętać o przestrzeganiu kilku ważnych reguł odnośnie przeżywania żałoby, takich jak:

• czarny strój noszony podczas żałoby;
• powstrzymywanie się od rozrywek i hucznych zabaw;
• zachowanie stosownej powagi.

Ile powinna trwać żałoba?

Żałoba to raczej stan psychiczny i duchowy, który nie jest uregulowany prawnie. Zatem nie znajdziemy nigdzie konkretnych informacji dotyczących tego jak długo powinniśmy przestrzegać żałobnego savoir-vivre. Tradycja nakazuje, aby po śmierci małżonka nosić żałobę przez rok i 6 tygodni. W przypadku śmierci rodziców, rodzeństwa oraz dziadków okres ten powinien trwać 6 miesięcy, po czym, w przypadku rodziców następuje czas tzw. pół żałoby, który trwa kolejne 6 miesięcy. Po śmierci dalszych krewnych żałoba trwa 3 miesiące.

Czego nie wypada robić w żałobie?

W żałobie należy powstrzymywać się od zachowań, które mogą zakłócać prawidłowy przebieg tego procesu. Bezwzględnie należy stronić od wszelkiego rodzaju używek i alkoholu, który tylko maskują psychiczny ból, lecz nie likwidują go. Jeśli nie będziemy w pełni świadomi tego co się wydarzyło, nigdy nie oswoimy się z nieodwracalną sytuacją, która już na zawsze pozostanie ciężarem na naszym sercu. Powszechny zwyczaj żałobny nakazuje nieuczestniczenie w głośnych imprezach, co nie oznacza, że nie powinniśmy pozwalać sobie na chwile radości. Żałoba to nie jest czas, w którym musimy przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu być pogrążonymi w smutku i cierpieniu. Rozmawianie o zmarłym i wspominanie radosnych chwil, które wspólnie przeżyliśmy również jest formą pożegnania, która ułatwi nam powrót do normalności.

Zagrożenia związane z nieprzepracowaną żałobą

Ból i smutek po czyjejś śmierci to normalny stan, z którym powinniśmy się pogodzić. Jednak gdy będzie on się nadmiernie przedłużać może być powodem pojawienia się problemów ze zdrowiem psychicznym, jak i fizycznym. Podobnie w sytuacji gdy za wszelką cenę będziemy się starać nie dopuszczać do siebie myśli o stracie. Tłumienie negatywnych emocji szybko daje o sobie znać poprzez różne dolegliwości bólowe i stany chorobowe, obejmujące układ krążenia, układ odpornościowy oraz przewód pokarmowy.

Czego nie wypada robić w żałobie? Podsumowanie

To, czego nie należy robić w żałobie określa tradycja, jednak żałoba to stan psychiczny i duchowy, który każda osoba przeżywa na swój indywidualny sposób. Powstrzymywanie się od hucznych zabaw i rozrywek nie powinno przysłaniać nam racjonalnego spojrzenia na rzeczywistość i konieczności powrotu do normalnego życia. Czas tuż po pogrzebie jest zdecydowanie najtrudniejszy, dlatego wówczas warto szukać wsparcia w bliskich nam osobach. Dobrym rozwiązaniem może być rozmowa z kimś, kto stracił kiedyś kogoś bliskiego i okres żałoby ma już za sobą.

Zobacz także:

• Żałoba po śmierci bliskiej osoby. Na jakie etapy się dzieli i jak ją przechodzić?
• Ile trwa pogrzeb? Jak długo mniej więcej trwa ceremonia pogrzebowa?
• Czy można złożyć rodzinie zmarłego kondolencje smsem? Wzory kondolencji składanych po śmierci bliskiej osoby. Jak pisać kondolencje za pośrednictwem komunikatora lub sms?
• Zdjęcie zmarłego na pogrzebie – gdzie ustawić fotografię? Czy wypada robić zdjęcia na pogrzebie?
• Kondolencje – jak je odpowiednio składać? Wzory kondolencji
• Informacja o śmierci i pogrzebie – jak ją przekazać krewnym i znajomym? Jakie są różnice między nekrologiem a klepsydrą?