Żałoba po śmierci męża często jest kwestią indywidualną. Uczuciu straty wielokrotnie towarzyszy pustka i tęsknota za małżonkiem. Jak wygląda żałoba po śmierci współmałżonka i jak pogodzić się ze stanem wdowieństwa?
Strata drugiej połówki to poważny cios dla każdego. Śmierć męża stanowi traumatyczne przeżycie, z którym często trudno jest sobie poradzić. Choć istnieją oficjalne fazy żałoby, przez jakie przechodzi wdowa, akceptacja nowego stanu rzeczy oraz pozbycie się uczucia pustki po stracie bliskiej osoby jest kwestią indywidualną i nie ma określonych ram czasowych. Jak wygląda przeżywanie żałoby po mężu, jak przepracować ten trudny i bolesny czas tak, aby jak najszybciej powrócić do normalności?
Żałoba po mężu – jak przebiega?
Żałobę po mężu można ująć w dwóch pojęciach: kulturowym oraz emocjonalnym. Ten pierwszy określa ramy czasowe oraz zachowania, jakie są ujęte w sferze kulturowej i dotyczą czasu trwania żałoby czy sposobu ubierania w jej trakcie. Drugi aspekt żałoby po mężu ma podstawy emocjonalne i wiąże się głównie z psychiką żałobników. Żona wspomina zmarłego męża na różne sposoby, a uczucie smutku i żalu może utrzymywać się nawet przez lata.
Żałoba po mężu – aspekt kulturowy
W ujęciu kulturowym żałoba stanowi uzewnętrznienie i odzwierciedlenie bólu po śmierci ukochanej osoby. Jest to zewnętrzne okazywanie smutku, które okazuje się poprzez noszenie czarnych ubrań i stosowne zachowanie podczas ceremonii pogrzebowej. W polskiej tradycji formalna żałoba po śmierci męża jest jedną z najdłuższych i najbardziej stresujących, ponieważ trwa 12 miesięcy i 6 tygodni. Są to oczywiście tylko oficjalne ustalenia, ponieważ bardzo często powrót do równowagi trwa znacznie dłużej, a owdowiała kobieta niejednokrotnie potrzebuje wsparcia dalszych krewnych lub innej bliskiej osoby, która pomoże jej powrócić do życia rodzinnego.
Żałoba po mężu – aspekt emocjonalny
W ujęciu psychologicznym żałoba po mężu to stan psychiczny, który może przybierać różne formy. Zazwyczaj przechodzi przez kilka faz, które mają pomóc poradzić sobie z trudną sytuacją i nauczyć się żyć dalej po utracie osoby bliskiej. Oczywiście nie zawsze żałoba przebiega tak samo, a jeszcze trudniej jest gdy mąż zmarł nagle, np. zginął w wypadku. W takiej sytuacji ból po stracie często może przybrać obraz patologiczny i wiązać się ze stanami lękowymi, depresją i ciągłym płaczem. Jeżeli nagle tracimy kogoś bliskiego i zostajemy sami, dodatkowo mając małe dzieci, znajdujemy się w całkiem nowej sytuacji. Nic dziwnego, że niektóre osoby nie potrafią sobie z tym poradzić i mają trudności z akceptacją tego, co się stało.
Etapy żałoby po mężu
Choć o żałobie mówi się głównie jako o głębokim smutku, w rzeczywistości jest to uczucie dużo bardziej złożone i często zmienia się wraz z dochodzeniem do siebie osoby w żałobie. Wyróżnia się 5 głównych faz żałoby po mężu, przez które przechodzi żona lub narzeczona po śmierci bliskiej osoby.
Faza I – zaprzeczenie
Jest to pierwsza faza żałoby, tym silniejsza, im bardziej nagła była śmierć małżonka. Rozpoczyna się wraz z otrzymaniem informacji o tym, że bliska osoba odeszła z tego świata i trwa zazwyczaj kilka dni, aż do pogrzebu. W tym czasie mogą pojawić się różne emocje i zachowania, często jest to otępienie i przełączenie działania w tryb mechaniczny. Jest to zazwyczaj najtrudniejszy czas żałoby.
Faza II – dezorganizacja
Zazwyczaj zaczyna się już po uroczystości pogrzebowej, kiedy grób zostanie zamknięty, rytuał odprawiony, a bliscy rozjadą się do domów. Wtedy wdowa zostaje nagle sama i może różnie zareagować na tę sytuację. W tym momencie pewne emocje opadają, ale inne wychodzą na światło dziennie. Czasem pojawiają się zaburzenia snu, łaknienia, trudności ze skupieniem uwagi. W niektórych przypadkach może okazać się potrzebna pomoc psychologa.
Faza III – bunt
Po pewnym czasie niektóre osoby wchodzą w fazę agresywną. Wdowa inaczej postrzega już śmierć męża, w pewnym sensie jest inną osobą, poszukującą winnych całej sytuacji, czasem stawiającą żądania wobec siebie i osób bliskich. Często pojawia się gniew i zazdrość. Może dojść do zadawania pytań retorycznych: dlaczego tak cierpię po śmierci mojego męża, podczas, gdy inni cieszą się życiem? W tej fazie trzeba wykazać się szczególną wyrozumiałością w stosunku do wdowy i starać się odbudować w niej poczucie bezpieczeństwa.
Faza IV – smutek
Po zakończeniu okresu buntu nastaje uczucie głębokiego smutku, czasami przechodzące w stan depresyjny. Warto wtedy często odwiedzać wdowę, zwłaszcza jeżeli mieszka sama. Trzeba zwrócić uwagę na to, aby rozpacz nie przerodziła się w depresję kliniczną.
Faza V – akceptacja
W tym okresie dochodzi do wewnętrznego pogodzenia się ze stratą męża i do powolnego powrotu do normalnego życia. Osoba zmarła w dalszym ciągu pozostaje w pamięci, jednak żałobnikom łatwiej jest się uśmiechać i nawiązywać normalne relacje.
Żałoba po mężu – podsumowanie
Przeżywanie wewnętrznej żałoby po mężu jest kwestią indywidualną i u każdego może przebiegać w różnym tempie. Czas, jaki potrzebny jest do osiągnięcia stanu akceptacji, także bywa różny, jednak przyjmuje się, że najpóźniej po 18 miesiącach wdowa powinna powrócić do normalnego życia. Jeżeli jednak smutek jest tak duży, że uniemożliwia funkcjonowanie w społeczeństwie, trzeba zastanowić się nad profesjonalnym podejściem do sprawy i wizytą u psychoterapeuty.
Zobacz także:
- Żałoba po tacie – ile trwa? Jak poradzić sobie ze stratą?
- Żałoba po dziecku – ile trwa? Jakie są jej etapy, jak poradzić sobie ze stratą?
- Żałoba po teściu. Ile powinna trwać? Jak przeżywać żałobę po utracie kogoś bliskiego?
- Żałoba po dziadku – ile trwa, jakie są etapy, jak się wtedy ubierać?
- Stany lękowe po śmierci bliskiej osoby – jak sobie z nimi radzić?
- Żałoba to trudny czas, który należy odpowiednio przeżyć. Jak nieprzepracowana żałoba może wpłynąć na nasze życie?
